Page 68 - Kinh tế - xã hội tỉnh Nam Định 25 năm tái lập 1997-2021

Cơ cấu dân số theo giới tính có chênh lệch nhưng không nhiều, dân số
nam thấp hơn dân số nữ. Năm 2021 dân số nam chiếm 48,98%, dân số nữ
12
chiếm 51,02%. Tỷ số giới tính khi sinh có xu hướng tăng lên, dao động
mức 94,3-96,0 nam/100 nữ.

Tỷ trọng dân số thành thị tăng lên, dân số nông thôn giảm xuống. Đến

năm 2021, có 20,24% dân số thành thị cao hơn tỷ lệ 12,63% năm 1997; có
79,76% dân số nông thôn, trong khi tỷ lệ này năm 1997 là 87,37%. Bình
quân 25 năm, dân số thành thị tăng 2,1%/năm; trong khi dân số nông thôn
giảm 0,4%/năm. Sự dịch chuyển trên do việc thành lập các phường, thị trấn
13
từ các xã và xu hướng đô thị hoá tăng lên. Tuy nhiên, quá trình đô thị hóa
diễn ra còn chậm. Đến năm 2021, tỷ lệ đô thị hóa mới đạt 20,24%, tăng 7,61
điểm phần trăm so với năm 1997 (năm 2021 cả nước đạt 37,3%).

Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên giảm dần từ sau tái lập tỉnh đến nay, nhất là

khu vực nông thôn. Mức sinh giảm tạo điều kiện chăm sóc người già và trẻ
em tốt hơn. Tỷ lệ trẻ em trong độ tuổi đến trường tăng, tỷ lệ trẻ em suy dinh
dưỡng giảm, tuổi thọ của người dân tăng lên. Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên
giảm ở các huyện, thành phố và thành thị, nông thôn do công tác dân số - kế
hoạch hóa gia đình đạt được kết quả tích cực. Năm 1997, tỷ lệ tăng dân số
tự nhiên 13,04‰ đến năm 2021 giảm còn 9,23‰.

Theo kết quả Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019, tỷ trọng dân số
từ 15-64 tuổi chiếm 63,5%, tỷ trọng dân số dưới 15 tuổi và từ 65 tuổi trở lên

chiếm 36,5%. Như vậy tỉnh Nam Định đang trong thời kỳ cơ cấu “dân số
14
vàng” . Đây là cơ hội cho tích luỹ nguồn lực tăng đầu tư cho an sinh xã
hội, y tế, giáo dục, việc làm trong tương lai để phát triển kinh tế - xã hội.
Bên cạnh thuận lợi trong thời kỳ cơ cấu “dân số vàng” cũng đặt ra không ít
những khó khăn thách thức cần phải giải quyết. Ngoài các vấn đề về nâng

12 Tỷ số giới tính là một số đo về cơ cấu dân số theo giới tính và được tính bằng số lượng nam
giới trên 100 nữ giới.
13 Năm 1997 có 15 phường đến năm 2021 có 22 phường và 16 thị trấn.
14
Theo một số nghiên cứu của Liên hợp quốc, cơ cấu dân số được coi là trong thời kỳ cơ cấu
dân số vàng. Khi nhóm dân số trẻ em dưới 15 tuổi chiếm tỷ trọng dưới 30% và nhóm dân số
người cao tuổi từ 65 tuổi trở lên chiếm tỷ trọng thấp hơn 15%, tức là tỷ trọng dân số phụ
thuộc (dưới 15 tuổi và trên 65 tuổi) ở mức dưới 45%.

68